تأمّلی در معناشناسی واژه «اسوه» در قرآن و حدیث

Authors: not saved
Abstract:

نقش اسوه و الگو در تکوین شخصیت آدمی و سعادت وی انکارناپذیر است. به همین سبب در آموز‌ه‌های دینی و دیگر علوم نیز به بحث الگوبرداری پرداخته شده است. واژه‌‌‌ی «اسوه» در این موضوع نقش کلیدی داشته و پرکاربرد است ولی به مرور زمان معنای اولیه‌‌ی آن مغفول واقع شده و غالباً فهم صحیح و کاملی از کاربردهای قرآنی و حدیثیِ «اسوه» صورت نگرفته ‌است. در این مقاله، معنای اصیل واژه اسوه، کاربردها و اقتضائات آن بازکاوی شده تا از این رهگذر مراد نصوص دینی بهتر تبیین گردد. چنانکه واژه اسوه دو معنای کلّی دارد: معنای اولیه آن مداوا، علاج و مرهمی است که درد، غم یا سختی امور را کاهش می‌دهد و معنای ثانوی آن معادل الگو و مقتداست که امروزه بیشتر به‌کار برده می‌شود. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

معناشناسی واژه «احسان» در قرآن

واژه «احسان» یکی از کلمات بنیادین قرآن است که در ساخت دستگاه فکری و جهان بینی قرآنی نقش مهمی را ایفا می‌کند. این واژه در ادبیات قرآنی به دلیل ارتباط معنایی با سایر مفاهیم بنیادین قرآن مثل تقوا و ایمان، شامل حوزه معنایی گسترده‌ای است. گستردگی شبکه معنایی این واژه در فرهنگ قرآنی به دلیل چرخش اساسی معیار حسن از سلایق شخصی به معیار توحیدی است. در این نوشتار ضمن بررسی معنای لغوی احسان و مقایسه مصادی...

full text

معناشناسی توصیفی واژه"عزم"در قرآن کریم

عزم از واژگان کلیدی قرآن کریم است.میزان اثرگذاری "عزمِ قرآنی" بر سرنوشت انسان،آن را به یک واژه اساسی تبدیل کرده است.پژوهش حاضر، واژه "عزم" را از نگاه معناشناسی ساخت‌گرا و براساس روابط هم‌نشینی و جانشینی بررسی می‌‌کند.با توجه به آیات "عزم"، دو واژه "امر" و "صبر" پربسامدترین هم‌نشین "عزم" است. واژگان "توکل"، "طلاق"، "عقده‌ النکاح"، "شاورهم"، "عهدنا"و "نسیان" دیگر همنشین‌‌های عزم است که هر کدام فقط...

full text

معناشناسی واژه کریم در قرآن مجید

در این مقاله از طریق معناشناسی توصیفی، مفهوم کرامت با توجه به بافت آیات قرآن بیان شده است. اصل در معنای واژه کریم، تفوّق و عزّت ذاتی است و مانند واژه عزیز در مقام مقایسه قرار نمی‌گیرد. هر چیزی که در حد و غایت خودش، شریف و ارجمند باشد با واژه کرم توصیف می‌شود. براساس واژه‌های همنشین کریم در قرآن مجید این واژه در اکثر موارد دارای کاربرد معنوی می‌باشد و در مورد خدا، و غیر خدا بکار رفته است. واژگان و...

full text

معناشناسی واژة اعتماد به نَفْس در قرآن و حدیث

«اعتماد به نَفْس» از آن دسته واژگانی است که همواره در معنای لغوی و روان‌شناسی با دین در تضاد است. پژوهش حاضر، برای نزدیک شدن به سیمای آن از قرآن، به روش تحلیلی و با استفاده از شیوة معناشناسی هم‌زمانی، به تحلیل «اعتماد به نَفْس» در قرآن و حدیث پرداخته‌است و ارتباط مفهومی آن را با واژه‌های جانشین، همنشین و متضاد واکاوی کرده‌است تا حوزۀ معنایی و مفاهیم پیرامونی آن بازشناخته شود. از آنچه در متن مقاله ب...

full text

معناشناسی تطبیقی واژه علقه در قرآن و طب

قرآن کریم «تبیاناً لکلِّ شئ» است و به همه علوم و فنون به شکل موجز و مختصر اشاره نموده است. یکی از مباحثی مهمی که در این کتاب آسمانی وجود دارد، مباحث مربوط به علم جنین شناسی است که قرآن کریم با ظرافت خاصی در رابطه با آن سخن به میان آورده است. رسیدن به معنای اصلی واژگان و دلالات آن‌ها نیاز به مباحث معناشناسی دارد که با مراجعه به کتاب‌های لغوی اصیل و قرآن کریم و بررسی سیر تطورات آن میسر می‌شود. دومی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 2

pages  33- 59

publication date 2018-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023